Monday 21 February 2022

Ένα αληθινό όνειρο. Όσο αληθινό μπορεί να είναι ένα όνειρο.

Δεν ήξερα ότι έβλεπα όνειρο, μέχρι που ξύπνησα κλαίγοντας στις 4 το πρωί. Και η ένταση του ονείρου με κράτησε ξύπνιο, ωσότου απελπισμένος για την δύσκολη μέρα που θα ακολουθούσε, το πήρα απόφαση ότι δεν θα ξανακοιμόμουν και σηκώθηκα για να φτιάξω ένα δυνατό καφέ. Συνήθως ξεχνάω τα όνειρα, όταν διακόπτονται από τον ήχο του ξυπνητηριού, και όσα επιμένουν αλλά θέλω να ξεχάσω, τα αφήνω να μαραζώσουν στο φως της ημέρας. Αυτό όμως ήταν πολύ έντονο και το θυμόμουν και το επόμενο βράδυ. Σκέφτηκα τότε να δοκιμάσω να το ξορκίσω γράφοντάς το. Θα το διάβαζα ξανά και ξανά, μέχρι η επανάληψη να το λειάνει και να μην με ενοχλεί πιά. Μέγα λάθος. Οι ρυθμοί της ζωής είναι τόσο έντονοι που δεν πρόλαβα να βάλω σε εφαρμογή το σχέδιο μου. Το σημειωματάριο που το είχα γράψει ξεχάστηκε στο κομοδίνο μου και σιγά σιγά ξέχασα και το όνειρο. Όμως τώρα ήταν εκεί για να το ξαναθυμηθώ. Είχα επισκεφθεί το σπίτι του παππού μου στο χωριό. Παρότι τώρα που το σκέφτομαι δεν έμοιαζε σε τίποτε με το πραγματικό σπίτι του παππού μου. Το σπίτι είχε ένα μακρόστενο παρτέρι μπροστά του, γεμάτο δέντρα που άνθιζαν. Τα δέντρα αυτά αποτελούσαν εντονότερη εικόνα και ανάμνηση από το ίδιο το σπίτι, του οποίου έβλεπα την πόρτα μόνο. Στο παρτέρι, διέκρινα μία συκιά, μία μουριά, άλλα δέντρα και πολλούς θάμνους αλλά μπροστά μπροστά, ένα δέντρο που για αυτό αισθανόμουν περήφανος και αγαπούσα ιδιαιτέρως. Το αναγνώρισα ως λωτό, άν και τα άνθη του έμοιαζαν περισσότερο με ορχιδέες. Πολλές σφήκες και μέλισσες καθόντουσαν πάνω στα άνθη αυτά, ξετρελαμένες με το πλούσιο νέκταρ τους και μοιραζόμουν και εγώ τον ενθουσιασμό τους τόσο λόγω της ομορφιάς των ανθών, όσο και από την γνώση ότι θα έδιναν πολλούς καρπούς. Και ο λωτός είναι ένα από τα φρούτα που μου αρέσουν πολύ. Αριστερά από το παρτέρι ήταν ένα παγκάκι στο οποίο καθόταν ένας άνθρωπος που μου φαινόταν οικείος, με γυαλιά και καμπαρτίνα. Του έδειξα με ενθουσιασμό τα άνθη και μάλιστα σήκωσα από κάτω ένα που είχε σπάσει και τον πλησίασα να του το δείξω. Δεν είχα προλάβει να τον πλησιάσω όταν ένας άλλος άνθρωπος με τα ίδια ρούχα, μαύρη καμπαρτίνα, κουστούμι και γυαλιά με μεγάλο χρυσό σκελετό, πλησίασε το δέντρο και έκοψε ένα μεγάλο μέρος από τα άνθη, καταστρέφοντας ταυτοχρόνως πολλά ακόμη. Αμέσως τον πλησίασα ζητώντας του έντονα αλλά ευγενικά να μην το κάνει αυτό. Εκείνος συνέχισε και άρχισα να του φωνάζω και να τον πλησιάζω με απειλητικές διαθέσεις. Με απέφυγε και περπατώντας με γρήγορα βήματα έφτασε στο πίσω μέρος του σπιτιού που είχε ένα πετρόκτιστο τοίχο και πίσω από αυτόν ήταν το νεκροταφείο. Στρίβοντας πίσω από τον τοίχο που μας χώριζε από το νεκροταφείο, τον έφτασα και του είπα ότι λυπάμαι που του φώναξα, αλλά δεν με άκουγε που του μίλησα ευγενικά και δεν ανέχομαι να χαλάνε το δέντρο που στο κάτω κάτω μου ανήκει, ειδικά όταν ανθίζει επειδή με αυτόν τον τρόπο δεν θα έδινε καρπούς. Δεν μου απάντησε καθόλου και αγνοώντας με επιδεικτικά, άρχισε να περπατά γρήγορα, επιστρέφοντας στο παρτέρι με τα δέντρα. Ο ήλιος ήταν κότρα και ο άνθρωπος χάθηκε μπροστά στον φωτεινό δρόμο. Όταν τα μάτια μου προσαρμόστηκαν στο δυνατό φως είδα με φοβερή λύπη ότι όλα τα φυτά, δέντρα και θάμνοι από το παρτέρι ήταν κομμένα σύριζα. Έπεσα κάτω κλαίγοντας και έλεγα ότι δεν υπάρχει τίποτε που να θέλω πιά από αυτό το μέρος και ότι θα έφευγα στα ξένα. Και ήταν τόσο έντονη η λύπη μου, που ξύπνησα κλαίγοντας.

Sunday 20 February 2022

A small plot of land (ένα μικρό κομμάτι γης)

Υπάρχει ένα τραγούδι, με τίτλο A small plot of land (ένα μικρό κομμάτι γης) , που είναι χαμένο μέσα στις εκατοντάδες χιλιάδες πλευρές δίσκων βινυλίου που έχουν εκδοθεί από την δεκαετία του 50. Οι περισσότεροι δεν το έχουν ακούσει ποτέ, ενώ οι λίγοι που το άκουσαν το άφησαν να βυθιστεί στην αφάνια, χωρίς να το θυμηθούν ξανά, παρότι ο τραγουδιστής που το τραγουδά, έγινε αργότερα διάσημος, αλλά με άλλο είδος μουσικής. Οι στίχοι του τραγουδιού είναι μάλλον απλοικοί και τετριμμένοι, αφού μιλούν για ένα μικρό παιδί στην επαρχία που θέλει να δει τον κόσμο αλλά είναι δεσμευμένο από τον πατέρα του και την γεωργική παράδοση της οικογένειάς του, αλλά, το κυριότερο, από τον ίδιο του τον φόβο για τον κόσμο μακρυά από το σπίτι του. Και ενώ από την μια, η άγνοιά του , κάνει τον κόσμο μακρυά από το σπίτι του να φαντάζει συναρπαστικός και την ζωή λιγότερο κοπιαστική, σε σχέση με την εργασία του στα χωράφια, η ίδια αυτή άγνοια τον κάνει να αισθάνεται προστατευμένος στο μικρό κομμάτι γης του κόσμου, που η τύχη τον έριξε. Ο στιχουργός του τραγουδιού, πιθανότατα επειδή κατανοεί την αδυναμία των στίχων, καταλήγει με μια όμορφη και αρκετά επιτυχημένη, κατά την γνώμη μου, φιλοσοφημένη παρομοίωση, όπου με το “μικρό κομμάτι γης” υποννοεί και την τελευταία κατοικία του ανθρώπου, καταδεικνύοντας έτσι είτε την ματαιότητα των ονείρων μετά την πάροδο χρόνων, είτε ότι αυτό το κομμάτι γης αποτελεί τον τάφο των ονείρων του νέου. Ήμουν καθισμένος σε μία άδεια ξαπλώστρα ενός κλειστού παραλιακού μπαρ, φορώντας μαρκυμάνικο, όχι τόσο για τη βραδυνή ψύχρα, όσο για την αποφυγή των κουνουπιών. Το ραδιοφωνάκι έπαιζε δίπλα μου, στα βραχέα, πιάνοντας σταθμούς από την Τουρκία και την Αραβία, ή ίσως να ήταν από την Αίγυπτο και την Συρία, τον Λίβανο και την Ιορδανία. Μέρη εξωτικά και επικίνδυνα, ακόμη και όταν δεν έχουν πόλεμο. Κατέληξα να ακούω έναν από αυτούς, όταν κουράστηκα να ψάχνω τους τοπικούς σταθμούς στα FM που έπαιζαν σκυλάδικα. Μία άγνωστη γλώσσα, άλλωτε σκληρή και άλλωτε μελωδική, έκοβε την ροή των τραγουδιών. Δεν ξέρω τι με κρατούσε σε αυτόν τον σταθμό, αλλά κάθε τραγούδι, κυρίως αγγλικά αλλά και κάποια γαλλικά και ιταλικα, μου δημιουργούσε μία αίσθηση νοσταλγίας που προσπάθησα να εξηγήσω στον εαυτό μου. Ίσως να ήταν αυτός ο χαμηλός διαρκής βόμβος που έχουν οι σταθμοί στα βραχέα, ή που ο ήχος μοιάζει να βγαίνει από τούννελ, και κάνει πιό έντονη την αίσθηση ότι ταξιδεύει από πολύ μακρυά, όχι μόνο μακρυά σε απόσταση αλλά και από άλλο χρόνο. Από την άλλη θα μπορούσε να ήταν μία μορφή νοσταλγίας που διαστέλει τις έννοιες του χώρου και του χρόνου, μια νοσταλγία επειδή τελείωνε το καλοκαίρι. Και εγώ βρισκόμουν σε αυτόν τον τόπο, το λιμάνι της μικρής κωμοπόλης από την οποία κατάγεται η μητέρα μου, μόνος μου, χωρίς μεταφορικό μέσο για να πάω οπουδήποτε αλλού, εκτός από τα μέρη που μπορούσα να πάω με τα πόδια. Με τα βουνά πίσω μου ήδη τυλιγμένα στο σκοτάδι και τα βουνά μπροστά μου, σαν στήθος νέας γυναίκας που ετοιμάζεται να ρίξει ένα μαύρο σάλι πάνω της. Και ανάμεσα, σαν σκηνή θεάτρου, ολόφωτη η προκυμαία που προστατεύει το λιμανάκι, και αποτελεί μία φτωχή προέκταση 70 μέτρων στον ήδη μικρό περίπατο της παραλίας. Και σήμερα, όπως και τις προηγούμενες μέρες, δεν παίζει τίποτε εκεί. Και ξαφνικά, αυτό το κομμάτι έπαιξε και μου μίλησε. Νομίζω ότι εάν το άκουγα οπουδήποτε αλλού, ή σε άλλη περίσταση, δεν θα του έδινα σημασία.

Friday 18 February 2022

Ο προφήτης έξω από τον κήπο του

Πριν από μερικά χρόνια γνώρισα έναν προφήτη. Θα μου πει κάποιος, τι χαζομάρες είναι αυτές, αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι και εγώ τον αντιμετώπιζα με σκεπτικισμό,  μέχρι που οι προφητείες του εκπληρώθηκαν. Βεβαίως δεν ήταν πολύ σπουδαίες προφητείες. Περισσότερο προβλέψεις θα τις έλεγε κανείς, για το τι θα συμβεί στην γειτονιά. Αλλά αυτό που μετρούσε ήταν ότι σε όλες έπεσε μέσα. π.χ. ότι η ωραία περσική γάτα του γείτονα θα έχανε και τις επτά ζωές της κάτω από τους τροχούς διερχόμενου αυτοκινήτου, ή ότι οι εκατόχρονες τριανταφυλλιές του κυρ Κώστα θα μαραίνονταν ξαφνικά, ή ακόμη ότι τα λάστιχα δύο αυτοκινήτων θα ξεφούσκωναν και, η ακόμη πιό εντυπωσιακή,  ότι η τοπική ομάδα του μπάσκετ θα έχανε στο επόμενο παιχνίδι της, με την πιό αδύναμη ομάδα του ομίλου της, μεταξύ άλλων. Δεν μας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι ο ίδιος ο προφήτης τα προκαλούσε, μέχρι που τον πιάσανε να κάνει γκραφίτι στον φρεσκοβαμμένο τοίχο του κυρ. Κώστα, τον οποίο είχε βάψει πρόσφατα, όταν αποφάσισε ότι οι τριανταφυλλιές του είχαν καταστραφεί για πάντα και δεν θα κάλυπταν πιά τον τοίχο του σπιτιού του. Ο προφήτης μας είχε κάνει το λάθος να ανακοινώσει με ακρίβεια τον χρόνο του γκραφίτι αλλά και το περιεχόμενο και προφανώς κάποιοι, περισσότερο καχύποπτοι από μένα, του είχαν στήσει καρτέρι και τον πιάσαν στα πράσα. Παρόλα αυτά συνέχισε να μας κάνει εντύπωση η πρόβλεψή του για την γάτα, μέχρι που κάποιος από εμάς, που διάβαζε πολύ Άγκαθα Κρίστυ, πρότινε ότι η γάτα ήταν ήδη νεκρή και απλώς την παρουσίασε την κατάλληλη στιγμή. Ή για την ομάδα του μπάσκετ, που έχασε επειδή 4 βασικοί της παίκτες έτυχε να πάθουν τροφική δηλητηρίαση πριν τον αγώνα, μέχρι που  έφτασε στα αυτιά μας  ότι ο προφήτης τους είχε κεράσει πίτσα το προηγούμενο βράδυ. Απαντήσεις που ναι μεν ικανοποιούσαν την φυσική μας ροπή στο να βρίσκουμε λύση σε λογικά  προβλήματα, από την άλλη, άφηνε ανικανοποίητη την ροπή μας να πιστεύουμε σε μεταφυσικές δοξασίες που μας βοηθούν να φανταζόμαστε εκεί όπου δεν μπορούμε να επιλύσουμε λογικά. Η μεγαλύτερη, πάντως, αποτυχία του,  ήταν όταν πρόβλεψε ότι δεν θα καταδικαζόταν για τις ζημιές και τις παρανομίες που είχε κάνει. Αλλά οι πλούσιοι γονείς του, ντροπιασμένοι τόσο από την έκταση των ζημιών που είχε προκαλέσει, όσο και πληγωμένοι βαθύτατα που ο γιός τους δεν ήταν τελικά ο προφήτης που πίστευαν και τους είχε ρεζιλέψει, προσέλαβαν επίτηδες τον χειρότερο δικηγόρο που μπορούσαν να βρουν, και έβαλαν μέσο ώστε ο δικαστής να μην δείξει καμία επιείκεια. Όχι τόσο για να τιμωρηθεί ο γιός, όσο για να εξιλεωθούν αυτοί, και κατά κάποιον τρόπο  να δείξουν ότι πιστεύουν στην δικαιοσύνη ακόμη και όταν πρόκειται για τον γιό τους. Τώρα βεβαίως έχουν αμφιβολίες και ανησυχούν μήν τυχόν και είναι αλήθεια προφήτης, επειδή ο γιός τους προέβλεψε ότι κάτι κακό θα τους συμβεί όταν αποφυλακιστεί.